Kerfisbundin íhugun og greining á eigin starfi og reynslu með það að markmiði að bæta og þróa starfshætti.

 Ígrundunaraðferðir (e. Reflective practices) fela í sér kerfisbundna íhugun og greiningu á eigin starfi og reynslu með það að markmiði að bæta og þróa starfshætti. Þetta er ferli þar sem kennarar, stjórnendur eða aðrir starfsfólk skóla staldra við, skoða það sem þeir gera, meta áhrif starfshátta sinna og íhuga hvernig hægt er að bæta þá í framtíðinni. Ígrundun getur farið fram í ýmsum myndum, svo sem:

1. Reflexíudagbækur: Kennarar skrá eigin hugleiðingar um kennslustundir, skipulag, samskipti við nemendur og annað sem tengist starfinu.

2. Sjálfsmat: Kennarar eða stjórnendur meta eigin starfshætti með tilliti til ákveðinna viðmiða eða markmiða.

3. Jafningjamat: Jafningjar veita hvor öðrum endurgjöf og hjálpa til við ígrundun og umbætur á starfi.

4. Viðtöl og samtöl: Skipuleg viðtöl eða samræður þar sem ígrundun á eigin starfi fer fram í samvinnu við aðra.

5. Myndbandsupptökur: Upptökur af kennslu eða öðrum starfstengdum viðburðum sem eru síðan rýndar til að greina styrkleika og veikleika.

Ígrundunaraðferðir árangursríkar leiðir til mats og umbóta

Ígrundunaraðferðir eru taldar mjög áhrifarík leið til að meta gæði skólastarfs og stuðla að umbótum. Ígrundunaraðferðir eru mikilvægur hluti af faglegri þróun kennara og eru taldar áhrifaríkar leiðir til að meta og bæta gæði skólastarfs. Þær styðja við sjálfsrýni og þróun starfshátta og hafa sýnt fram á að geta stuðlað að betri námsárangri og fagmennsku í kennslu. Með því að innleiða ígrundunaraðferðir sem hluta af daglegu starfi geta skólar skapað menningu stöðugra umbóta og gæðastjórnar.. Helstu kostir þeirra eru:

1. Persónuleg og fagleg þróun: Ígrundunaraðferðir hvetja starfsfólk til að taka ábyrgð á eigin faglegri þróun. Með því að skoða eigin starfshætti getur starfsfólk greint hvað virkar vel og hvað þarf að bæta.

2. Bætt gæði skólastarfs: Ígrundun hjálpar til við að greina þætti í kennslu eða stjórnunarháttum sem gætu þurft umbóta. Með stöðugri ígrundun er hægt að innleiða smávægilegar en stöðugar umbætur sem geta haft mikil áhrif á gæði skólastarfsins.

3. Stuðlar að skólaþróun: Þegar ígrundun er hluti af skólamenningu eykst færni skólastarfsfólks til að vinna saman að umbótaverkefnum. Þetta getur leitt til betri samræmis og samvinnu innan skólans.

4. Aðlögunarhæfni: Ígrundun hjálpar kennurum og stjórnendum að aðlagast nýjum aðstæðum, tækni og kennsluháttum. Í heimi sem breytist hratt er hæfileikinn til að hugsa ígrundandi og breyta starfsháttum í takt við nýjar áskoranir mjög mikilvægur.

5. Aukin skilningur á námsþörfum nemenda: Með ígrundun geta kennarar betur skilið námsþarfir nemenda sinna, sem leiðir til markvissari kennsluhátta og betri námsárangurs.

Árangursrík leið til umbóta: Ígrundun hefur verið viðurkennd sem áhrifarík leið til umbóta í skólastarfi. Það hefur verið sýnt fram á að þegar kennarar stunda reglulega ígrundun um eigin kennslu og fá endurgjöf frá jafningjum, þá er hægt að bæta kennsluhætti og auka þátttöku nemenda. Jafnframt eykst hæfni kennara til að takast á við nýjar áskoranir í skólastarfinu, sem gerir ígrundun mikilvæga í menntakerfum sem leggja áherslu á stöðugar umbætur​(Oxford Academic)​(SpringerLink).

Tengsl við starfendarannsóknir og fræðilegur viðauki

Starfendarannsóknir (e. action research) eru kerfisbundin rannsóknaraðferð þar sem kennarar eða aðrir í skólastarfinu framkvæma rannsóknir á eigin starfi með það að markmiði að bæta starfshætti. Þetta felur yfirleitt í sér hringrás af skipulagi, framkvæmd, íhugun og endurbótum á eigin starfi. Starfendarannsóknir eru vel þekktar á Íslandi og eru nátengdar ígrundunaraðferðum þar sem þær byggja á svipuðum ferlum, en starfendarannsóknir hafa meiri áherslu á formlegri rannsóknaraðferð, þar sem ígrundun er aðeins einn hluti ferlisins. Í starfendarannsóknum eru niðurstöður oft nýttar til að þróa nýjar starfshættir eða staðla.

Tengsl við starfendarannsóknir: Ígrundunaraðferðir eru nátengdar starfendarannsóknum þar sem báðar aðferðirnar leggja áherslu á að starfsfólk skóla, einkum kennarar, framkvæmi skipulegar rannsóknir á eigin starfsháttum til að bæta starf sitt. Starfendarannsóknir krefjast oft dýpri sjálfsrýni og formlegrar greiningar, sem leiðir til árangursríkra umbóta í skólastarfinu. Slík starfendarannsókn hefur verið notuð víða til að þróa kennslu, með áherslu á að auka hæfni nemenda og bæta kennsluaðferðir​(SpringerLink).

Ígrundunaraðferðir (e. Reflective Practices) eru afar mikilvægar í skólastarfi og hafa verið rannsakaðar ítarlega fyrir áhrif þeirra á fagmennsku kennara, gæði kennsluhátta og skólaumbætur. Ígrundunaraðferðir fela í sér stöðuga íhugun og greiningu á eigin starfi til að bæta starfsþróun og námsárangur. Slíkar aðferðir eru tengdar hugmyndum um starfendarannsóknir (e. action research), þar sem kennarar beita kerfisbundinni sjálfsrýni til að þróa og bæta eigin starfshætti.

Áhrif ígrundunaraðferða: Margar rannsóknir hafa sýnt fram á að ígrundun kennara getur haft jákvæð áhrif á gæði kennsluhátta og námsárangur nemenda. Ígrundun gerir kennurum kleift að greina veikleika í eigin kennslu og finna leiðir til umbóta. Rannsóknir benda til að kennarar sem stunda regl

ulega ígrundun séu betur í stakk búnir til að aðlaga kennsluhætti sína að mismunandi námsþörfum nemenda og séu því líklegri til að ná betri árangri í starfi sínu​(Frontiers)​(SpringerLink).

Anna Greta Ólafsdóttir,

stofnandi og framkvæmdarstjóri,

Meta Geta

Ritaði.